Peuter naar Kleuter: Ontwikkeling & omgaan met angsten in de magische fase

De magische fase

De magische fase, een wonderlijke fase waarin de grens tussen fantasie en werkelijkheid er niet is. Wanneer een kind 3 tot 6 jaar oud is kan hij/zij daar geen onderscheid in maken. Elk kind heeft magische gedachten, zo geloven ze dat levenloze objecten, als knuffels, echt leven. Ze weten niet waar het werkelijke eindigt en het onwerkelijke begint. Alles is mogelijk.

De ontwikkeling van een peuter

Het magische denken zie je vooral tussen de 3 en 6 jaar. Een kind kan nog niet bevatten hoe de wereld precies in elkaar zit. De cognitieve ontwikkeling is nog ontoereikend, en hij/zij kan daardoor nog niet logisch denken. Het denken is vooral gebaseerd op waarneming: ‘Alles wat ik zie is echt’.
In deze leeftijdsfase staat het egocentrisch denken centraal en is een kind verder vooral bezig met het opbouwen van een gevoel van eigenwaarde. Eigenwaarde en zelfliefde heb je immers nodig om de grote, wijde wereld te ontdekken en in te kunnen gaan. Je zult langzaam gaan zien dat de peuter gaat beseffen dat ‘ik ben’ zich kan bewegen naar ‘ik kan’. ‘Ik’ is in deze fase een magisch woordje, de wilskracht is groot. En met deze wilskracht willen ze dan ook de werkelijkheid naar hun hand zetten. Maar door dit egocentrisch denken, koppelen ze oorzaak en gevolg op zichzelf. Wat betekent dat alles wat er in zijn leven gebeurd wordt verklaard vanuit zijn eigen wensen, fantasieën en angsten.

Angsten bij een peuter of kleuter

Een peuter/kleuter is nog steeds zo klein en kwetsbaar. Die drang naar het ontdekken van de grote wijde wereld kan daarnaast dus ook beangstigend zijn omdat de mogelijkheden oneindig zijn. Daarbij kan door het magisch denken een kind ook op angstige gedachten komen. Dit kan zich uiten in verschillende angsten, zoals nachtmerries, of niet durven te slapen, want er ligt een krokodil onder het bed of er zijn monsters.

Tips voor als je kind angstig is

Hoe kun je je kind hierbij ondersteunen?

-       Als je kind ergens bang voor is, neem hem/haar dan altijd serieus. Spreek je kind niet tegen, maar ga er ook niet te diep op in. Boos worden heeft geen zin, een luisterend oor bieden, het benoemen van emoties, het laten zien wat ermee gedaan kan worden (haak in op eerdere positieve ervaringen), heeft wel zin.

-       Is je kind bang om te gaan slapen? Maak gebruik van de fantasie en sluit aan bij zijn belevingswereld. Zeg bijvoorbeeld dat de knuffel hem/haar beschermt en bij hem/haar blijft, dat hij/zij dus niet alleen is. Een knuffel is ontzettend waardevol, het is een transitieobject, daar kan je kind naar grijpen op angstige momenten en eigenlijk representeert een knuffel de moeder.

-     Stel je kind gerust, maar werk ook aan zijn dapperheid. Dit kan met welgemeende complimenten, en zeker ook met het voorlezen van verhaaltjes over dappere helden.

-       Want voorlezen vinden kinderen geweldig op deze leeftijd, want hun verbeelding is groots. Is je kind bang voor monsters? Lees dan bijvoorbeeld samen een boek over hele aardige lieve monsters.

-       Maak ook gebruik van die verbeelding door samen aan een oplossing te werken, zoals een ‘spray’ die al het enge wegspuit. Doe water in een spuit en een magisch ingrediënt die alle enge dingen laat verdwijnen.

Wat is er mooier dan mee te gaan in de fantasie van je kind. Misschien kunnen wij als ouder terug naar onze kindertijd, want er is toch niks mooiers dan dat magie er is? Wonderen bestaan.

Is je kind vaak bang of angstig? Is je kind bang voor bepaalde situaties, of heeft hij/zij weinig zelfvertrouwen? Ik help je tijdens een consult om te onderzoeken waar dit vandaan komt. Maak nu een afspraak voor een gratis kennismakingsgesprek om te bespreken wat ik voor je zou kunnen betekenen, en om te zien of ik de juiste persoon ben om jullie te helpen.

Ik ontmoet je graag.

Warme groet,

Marijn